فاکتورهایی که باید هنگام خرید هواساز بدان ها توجه کرد

هواسازها (Air Handling Units) که در لیست های ارائه شده برای تجهیزات و سیستم های الکترومکانیکی ساختمان ها با عنوان اختصاری AHU نشان داده می شوند، از جمله مهم ترین اجزای تشکیل دهنده سامانه های تهویه مطبوع هستند. این سیستم ها علاوه بر سرمایش و گرمایش و به عبارتی مانیتورینگ، کنترل و تنظیم درجه حرارت محیط، درصد رطوبت نسبی موجود در جریان هوای محیط ساختمان و هم چنین، میزان آلاینده های محیطی را نیز کنترل می نمایند. از جمله مهم ترین اجزا و تجهیزاتی که به هواسازها امکان نیل به این اهداف را می دهد، عبارتند از:

طبق بندی هواسازها

• سیستم ها و سامانه های کنترل درجه حرارت که در اکثر هواسازها کویل های حرارتی و برودتی هستند. این کویل ها سیال خنک کننده یا گرمایشی خود را از طریق منابع حرارتی و برودتی تعبیه شده در سیستم تهویه مطبوع کلی تامین می نمیاند که می تواند چیلر (Chiller)، بویلر (Boiler) یا سیستم های از این دست باشد.

• سیستم ها و تجهیزات رطوبت زن (Humidifier) و رطوبت زدا، به صورت گاهاً آپشنال در انواع هواسازها تعبیه می گردد تا میزان رطوبت محیط را با استفاده از مکانیسم های خاصی نظیر تبخیر (Evaporation) کنترل نماید.

خرید هواساز تبریدی و تبخیری shopping AHU

• سیستم های کنترل آلاینده های محیطی که تحت عنوان سیستم فیلتراسیون شناخته می شوند و شامل انواع و راندمان هایی از فیلترهای هوا اعم از فیلترهای کم بازده (فیلترهای پلی استر و …)، بازدهی متوسط (فیلترهای کیسه ای یا بگ فیلترها (Bag Filters)) و فیلترهای پربازده (فیلترهای هپا (HEPA) و اولپا (ULPA)) می شوند. البته برای نیازهای کاربری دقیق تر و حساس تر و به ویژه برای بیمارستان ها یا پروژه های اتاق تمیز، استفاده از سیستم های فیلتراسیون کربن اکتیو (Carbon Active) یا الکترو استاتیک نیز می تواند پربازده باشد.

اما برای انتخاب و خرید یک سیستم هواساز ایده آل که بتواند در عین هزینه قابل توجیه اقتصادی و مقرون به صرفه، حداکثر نیاز کاربری ساختمان مورد نظر را تامین نماید، لازم است مواردی مد نظر قرار داده شود. موضوع این مقاله را به خرید هواساز و پارامترهای موثر و شایان توجه در خرید هواساز اختصاص داده ایم.

خرید هواساز

پارامترهای بسیاری می تواند در خرید سیستم های تهویه مطبوع و بالطبع خرید هواساز مورد نظر قرار گیرد. مهم ترین این فاکتورها به شرح زیر است.

• قیمت خرید

قیمت خرید همواره یکی از مهم ترین عوامل در خرید هر وسیله ای است. قبلاً به تفصیل در مورد قیمت خرید هواسازها بحث شده و فاکتورهای موثر در افزایش یا کاهش قیمت آن ها را نیز بیان کرده ایم. طبیعی است که در صورت اختصاص دادن قیمت بالاتری برای خرید هواساز، نوع سیستم مورد انتخاب و خریداری، آپشن ها و کیفیت و مرغوبیت بالاتری را برخوردار خواهد بود. از طرفی، برخی از اجزا و تجهیزات تعبیه شده در هواسازهای گران قیمت برای کاربری های ویژه ای بوده و در ساختمان های مسکونی یا در محیط های معمولی نظیر پاساژها، کارخانجات صنعتی یا مدارس و … نیازی به آن ها نیست. در چنین شرایطی، پرداخت هزینه بالاتر بیهوده بوده و عملاً لازم نمی باشد.

• ظرفیت هوادهی هواساز

ابعاد و ظرفیت هواسازها و یا هر سیستم تهویه مطبوع، سرمایشی یا گرمایشی دیگر از اساسی ترین نکات در خرید آن است. انتخاب و خرید هواساز صحیح بر اساس ظرفیت محیط کاربری مورد نظر می توان عمر سیستم را ارتقا داده، راندمان عملکرد آن را بهبود بخشد و در عین تامین کامل نیاز محیط، هزینه های عملکردی اندکی را به کاربران تحمیل نماید.

نوع الکتروموتور و فن مورد استفاده

• نوع الکتروموتور (دور ثابت با دور متغیر) و فن مورد استفاده

الکتروموتور و فن مورد استفاده در سیستم های تهویه مطبوع از جمله مهم ترین و تاثیرگذارترین اجزای سیستم هستند. اولین نکته در این مورد برند و مارک موتور فن مربوطه است. بدیهی است در صورت معتبر بودن برند مورد خریداری، هرچند ممکن است اندکی قیمت خرید دستگاه بالاتر رود، اما راندمان عملکرد و هزینه های عملیاتی نظیر تعمیرات، تعویض، مصرف انرژی و … تقلیل خواهد یافت. مورد دوم نیز نوع موتور فن اعمالی ایت. استفاده از موتورهای اینورتر (Inverter) یا دور متغیر به جای موتورهای ثابت در هواساز، می تواند مزایای زیادی را در بر داشته باشد که:

• بهره وری در مصرف انرژی برق و لذا کاهش هزینه های مربوط به آن
• افزایش طول عمر مفید سیستم به دلیل کارکرد یکنواخت
• کاهش سر و صدا و نویز ناشی از استارت و استاپ های مکرر سیستم های دور ثابت

از مهم ترین آن هاست.

• مجهز بودن سیستم به دستگاه های کنترل رطوبت

همان گونه که عنوان گردید، سیستم های کنترل رطوبت یا رطوبت زن ها (Humidifiers) و رطوبت گیرها (Dehumidifiers) اغال از جمله تجهیزات آپشنال و انتخاببی در هواسازها هستند. از جمله مواردی که لازم است در مورد تجهیز یا عدم تجهیز هواساز به این سیستم ها بدان توجه شود عبارتند از:

• شرایط اقلیمی، جغرافیایی و آب و هوایی محل نصب
• نوع کاربری محیط

• نوع فیلترهای مورد استفاده در هواساز

انواع فیلترهای مورد استفاده در هواساز

فیلتراسیون نیز از جمله مهم ترین فاکتورهای تاثیرگذار در قیمت سیستم های هواساز است. انواع بسیار مختلف و متنوعی از فیلترها در صنعت وجود دارند که برخی از آن ها دارای قیمت خرید بالایی بوده و برای کاربری های خاصی طراحی شده اند.

انتخاب نوع فیلتر مورد نظر بسته به شناسایی نیاز کاربری محیط است تا فیلتر و سایر تجهیزات درست و بجا انتخاب گردند. انواع فیلترهای مورد استفاده در هواسازها به ترتیب راندمان، دقت و حساسیت به شرح زیر است:

• فیلترهای ساده کم بازده
• فیلترهای با بازدهی متوسط ۴۵ الی ۹۵ درصد که می توانند ذرات گرد و غبار را بزدایند (بگ فیلترها Bag Filters)
• فیلترهای پربازده که قادرند ذرات را تا ۰٫۳ یا حتی ۰٫۱۲ میکرون با راندمان فیلتراسیون بالای ۹۹٫۹۵ درصد فیلتر نمایند (مثل فیلترهای هپا (HEPA) و اولپا (ULPA))
• فیلترهای کربن اکتیو که توانایی جذب و حذف بو و دود سیگار را نیز دارند و فیلتراسیون آن ها تا یک در میلیون (ppm) یا حتی یک در بیلیون (ppb) نیز است.
• و فیلترهای الکترو استاتیک یا ساده تر، فیلترهای الکتریکی، که قادرند با استفاده از صفحات باردار، هوای یونیزه را جذب و فیلتراسیون نمایند.

• و در نهایت، نوع دستگاه هواساز

دستگاه های هواساز دارای تنوع بالایی هستند که ابعاد، تجهیزات و نوع قرارگیری آن ها در کنار هم این تنوع را باعث شده است. انختاب و خرید هواسار افقی یا عمودی، چند منطقه ای (Multi Zone Air Handling Unit) یا تک منطقه ای (Single Zone Air Handling Unit)، مرکزی یا … از جمله این موارد است.